En çok sorulan sorulardan biri olan Allah'ın sıfatlarından biri olan Vahdaniyet kelimesi ne demek? sorularınızın cevaplarını haberimizde açıkladık...
Allah'ın sıfatlarından vahdaniyet ne demek?
Allahın birden fazla veya ortağı olduğunu iddia etmek (taaddüd ve teşerrük), Allaha yakışmayan bir şeydir. İslâm dîni, aynı zamanda bütün hak dinler, tevhid akîdesini, îmanın ve dinin temeli olarak kabûl etmektedir.
Allaha karşı samîmi bir tevhid inancı olmadan, hiçbir inanç ve amel, Allah katında kabûl görmez. Bu yüzden İslâmiyet, insanlara ilk olarak tevhid inancını öğretmiş ve bütün insanları Allahı birlemeye, O`ndan başka ilâh olmadığına şehâdet etmeye davet etmiştir. Hak dinler ile bâtıl dinler arasındaki en büyük fark da, bu noktadadır.
Zira bâtıl dinler, Allahın varlığını inkâr etmemekte, ancak İlâhî sıfatlarda, özellikle de vahdaniyet sıfatında yanılmakta, Ona eş ve benzerler atfetmektedirler. Bu sebeple, Allah`ın varlığını tasdikten sonra en büyük gerçek, tevhid inancıdır.
Kur’an’da Allah’ın birliğini ve tevhid akidesini vurgulayan ayetlerden bazıları şöyledir:
- قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ "De ki Allah birdir." (İhlâs, 1).
- هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللّهِ "Allah`tan başka bir yaratıcı var mıdır?" (Fâtır, 3).
- وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ اِلهٍ اِذًا لَذَهَبَ كُلُّ اَلهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلاَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ "Onunla (Allah ile) birlikte hiçbir ilâh yoktur. (Eğer olsaydı) her ilâh kendi yarattığını kabûllenir (ve korur) ve mutlaka birisi diğerine galebe eder (üstün gelir)di." (el-Mü`minûn, 91).
- لَوْ كَانَ فيهِمَا اِلهَةٌ اِلاَّ اللّهُ لَفَسَدَتَا "Yer ve gökte Allah`tan başka ilâhlar olsaydı, yerin de, göğün de nizâmı bozulur, harâb olurdu." (el-Enbiyâ, 22).
Vahdaniyet ne anlama gelir?
Mâtürîdî’ye göre, vahdâniyyet sıfatı, Allah’ın kendisi ve nitelikleriyle, hiçbir varlığa benzememesi ve eşinin olmaması demektir. Vahdaniyet, Allah’ın bir ve tek olduğuna inanmak demektir. Bizim dinimizde Allah’tan başka tanrı yoktur. O, yarattığı her şeyi varlığıyla ve bilgisiyle sarıp sarmalamıştır. O’nun ne bir başı ne de bir sonu vardır, o sonsuz ve ebedi olandır.
İslamda Vahdaniyet nedir?
Allah’ın birliği ve yaratılmışların O’nunla olan ilişkisi hakkındadır. Vahdet-i vücut fikri, Hallac-ı Mansur’un vecd halinde söylediği ‘‘Ene’l Hak’’ sözüne dayanır. Bu söz, bazı insanlar tarafından yanlış anlaşılmış ve Hallac-ı Mansur’u ölüme götürmüştür.
Vahdaniyet inancı, ‘‘Allah’tan başka varlık yoktur’’ şeklinde özetlenebilir. Bu dünya, ‘‘masiva’’ yani geçici bir yerdir. Müslümanların asıl yurdu, ahirettir. Bu bakımdan ‘‘Ene’l Hak’’ sözü, sadece ‘‘Ben Hak’kım’’ demek değildir. Aynı zamanda ‘‘Allah’tan başka hiçbir şey olmadığı için her şey O’nun bir tecellisidir’’ demektir.
İslam düşünürleri, vahdaniyet ve vahdet-i vücut kavramlarını farklı şekillerde ele almışlardır. Mesela Hace Yusuf Hemadani, ‘‘Ene’l Hak’’ yerine ‘‘Ene’t Turab’’ sözünü kullanmıştır. ‘‘Ene’t Turab’’ sözü, ben topraktan yaratıldım demektir.
Birçok filozof da vahdaniyet inancının esasını teşkil eden Enel’l Hak sözünün ‘‘Ben Batıl değilim, Allah’ın bir kulu olarak yaratıldım’’ şeklinde anlaşılması gerektiğini savunmuştur.
Vahdaniyet inancı iki farklı biçimde ifade edilir.
1- Heme Ost - Bu sözün sözlük anlamı ‘‘Her şey O’dur.’’ demektir. Bu, her şeyin Allah’ın birliğinin bir yansıması olduğu anlamına gelir.
2- Heme Ezost - Bu sözün sözlük anlamı ‘‘Her şey O’ndan gelir ve O’na döner.’’ demektir. Bu da vahdaniyet inancının bir unsuru olarak kabul edilir.
