Türkiye'nin Marmara ve Ege bölgelerinin kesişim noktasında, muhteşem doğal güzellikleriyle öne çıkan Edremit, aynı adı taşıyan büyüleyici körfezin kıyısında yer alır. Kuzeyi, Kazdağı, Eybek Dağı ve Gürgen Dağı ile çevrili olan bu şehir, sadece doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel zenginlikleriyle de ünlüdür.

Edremit'in sahil şeridi boyunca yer alan Zeytinli, Akçay, Güre ve Altınoluk gibi dört güzel beldesi, temiz denizi ve muhteşem plajlarıyla tatilcilerin ilgisini çeken turistik merkezlerdir. Edremit, keyifli bir tatil yapmak isteyenler için ideal bir destinasyondur.

Edremit: Tarihi Kökenler ve Kurtuluş Savaşı Dönemi

Tarihçiler, Edremit'in kökenlerini M.Ö. 1443 yılına kadar götürürler. Bu antik yerleşim yeri, Türk ansiklopedilerinde "Adramyteion" olarak adlandırılır ve eski çağlarda bölgenin en önemli yerleşim birimlerinden biriydi.

Pers egemenliği sırasında, ünlü Pers Kralı Darius'un bu topraklara gelip Yunanistan'a karşı sefer başlattığı kaydedilir. Daha sonraki dönemlerde ise Büyük İskender'in bu şehri ziyaret ettiği bilinir.

Perslerin hakimiyetinden sonra, şehir Romalıların eline geçti ve sonrasında Karesi Beyliği döneminde önemli bir liman haline geldi. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise denizcilik ve tersane faaliyetleri bu bölgede gelişti. Yörenin insanları önceleri Akdeniz'de Türk korsanları olarak faaliyet gösterdi, ancak daha sonra Osmanlı Donanması'nda önemli roller üstlendiler. Tunus Beylerbeyi Salih Reis, bu dönemde öne çıkan isimlerden biriydi.

Edremit, Kurtuluş Savaşı döneminde ise Kuvay-ı Milliye hareketinin başladığı ilk bölgelerden biriydi. Kaymakam Şehit Hamdibey ve bazı eşraf kişiler, komiteler kurarak işgalcilere karşı direniş gösterdiler. Ayvalık ve Dikili cephelerinin kurtarılmasında liderlik ettiler. Şehir, 9 Eylül 1922'de büyük bir mücadele sonucunda Yunan işgalinden kurtarıldı.

Edremit'in tarihi, hem antik çağlara hem de Kurtuluş Savaşı'na dayanan zengin bir geçmişe sahiptir. Bu topraklar, tarih boyunca birçok farklı medeniyetin izlerini taşımış ve Türkiye'nin bağımsızlık mücadelesine önemli katkılarda bulunmuştur.

Edremit İlçesi ve Tarihi:

Edremit, Balıkesir ilinin turizmde en gelişmiş ilçelerinden biridir. Edremit, aynı adı taşıyan körfezin 10 km içerisinde kurulmuş olup, çevresi Kazdağı, Eybek Dağı ve Gürgen Dağı ile çevrili bir güzellikle çevrilidir. Eski dönemlerde farklı adlarla anılan bu kent, tarih boyunca farklı medeniyetlerin eline geçmiştir. Edremit, Lidya Kralı Krezüs döneminde kardeşi Adremis tarafından yeniden inşa edilip süslenmiş ve adını almıştır. Perslerden, İskender'den ve Romalılardan sonra Türklerin eline geçmiştir. Osmanlı döneminde Edremit ve Akçay'daki tersanelerde Kazdağları'ndan elde edilen kerestelerle gemiler yapılmıştır. Kurtuluş Savaşı'nda Edremit, 9 Eylül 1922'de tam bağımsızlığına kavuşmuştur.

Tarihi ve Turistik Değerler:

Kurşunlu Camii: Selçuklu döneminde Yusuf Sinan tarafından yaptırılan cami, Kubbesi kurşunla örtülü olduğundan "Kurşunlu Camii" olarak adlandırılmıştır.

Yunus Emre Parkı: Edremit şehir girişindedir ve çay bahçeleri, havuzu ve çiçekleri ile dinlenmek için ideal bir yerdir.

Sidika Erke Etnografi Müzesi: Edremit Belediyesi tarafından kurulan müze, Kuva-yi Milliye odası, geleneksel Türk evleri odaları, el yapımı eserler ve eski silahlar gibi eserleri sergilemektedir.

Akçay: Deniz turizmi açısından önemli olan Akçay'da birçok konaklama seçeneği, eğlence mekanları ve restoranlar bulunmaktadır. Ayrıca her yıl Ağustos ayında Akçay Zeytin Festivali düzenlenmektedir.

Denizden Fışkıran Tatlı Sular: Akçay'ın özelliklerinden biri denizden yükselen artezyen sularıdır.

Sarıkız Heykeli: Akçay'ın merkezi Barbaros Meydanında bulunan heykel, Sarıkız anısına yapılmıştır. Sarıkız Türbesi de Kazdağının zirvesinde bulunmaktadır.

Altınoluk: Edremit'e 25 km uzaklıkta bulunan Altınoluk, oksijen yoğunluğu açısından dünya genelinde ikinci sıradadır. Ayrıca Antandros Antik Kenti burada bulunmaktadır.

Şahinderesi Kanyonu: Altınoluk'u oksijen çadırına dönüştüren faktörlerden biri olan bu kanyon, dağdan çektiği çam kokulu havayı ovaya dağıtarak bölgede hava değişimine katkıda bulunur.

Mıhlı Çayı: Balıkesir-Çanakkale il sınırında bulunan bu çay, trekking yapmak isteyenler için güzel bir bölgedir.

Güre: Kazdağı eteklerinde yer alan Güre, sıcak suları ile ünlü bir termal turizm bölgesidir. Güre'de ayrıca Kültür ve Sanat etkinlikleri yapılan bir mini amfi tiyatro ve piknik alanları bulunmaktadır.

Zeytinli: Edremit'e 7 km uzaklıkta olan Zeytinli, Kazdağı Milli Parkı'na giriş kapılarından birine ev sahipliği yapar. Ayı Deresi gibi doğal güzellikleri içinde barındırır.

Sutüven Çağlayanı: Zeytinli-Beyoba yolunda bulunan bu çağlayan doğal güzelliklerden biridir.

Hasan Boğuldu: Sutüven Çağlayanı'nın ilerisinde doğal bir havuz olarak kullanılan bu alan piknik yapmak için idealdir.

Kızılkeçili-Çağlayan: Kızılkeçili Çayı'nın yanından geçen bu bölge piknik yapmak için uygundur.

Edremit Hanlar Mevkii: Edremit'ten 25 km uzaklıkta bulunan bu mevkii, serin havası ile yaz aylarında tercih edilen bir piknik alanıdır.

Çamlıbel-Şarlak Piknik Yeri: Akçay'dan 6 km uzaklıkta bulunan Çamlıbel Köyü'nde deniz ve dağ manzarasına sahip güzel bir piknik yeri bulunmaktadır.

Tahtakuşlar Etnografi Galerisi: Çamlıbel yolunda bulunan bu galeride, Orta Asya'dan Türkiye'ye göç eden Türk boylarına ait kültür varlıkları sergilenmektedir.

Kaplıcalar ve Şifalı Sular: Edremit çevresinde birçok kaplıca ve termal kaynak bulunmaktadır. Güre Kaplıcaları, Entur Kaplıcaları ve Adramis Termal Tesisleri bunlardan bazılarıdır.

Kazdağı Milli Parkı:

Antik çağlardaki adı "İda" olan Kazdağları, mitolojide üç büyük tanrıça arasında geçen ünlü güzellik yarışmasının yapıldığı ve çoban Paris'in büyüdüğü yer olarak bilinir. Paris, Troia Kralı Priamos ve Hekabe'nin en küçük oğludur. Annesi Hekabe, Paris'i doğurmadan önce bir düş görür; bu düş, karnından çıkan bir alevin Troia surlarını sardığını gösterir. Bu rüya, falcılar tarafından yeni doğacak çocuğun kenti yıkıma sürükleyeceği şeklinde yorumlanır ve Kral Priamos, bebeği İda Dağı'na terk eder. Ancak bebeği emziren bir dişi ayı ve sonrasında bir çoban bulur. Paris büyüdüğünde tanrıçalar arasındaki güzellik yarışmasını başlatır ve Zeus, Paris'i hakem olarak seçer. Paris, Aphrodit'i en güzel seçer ve altın elması ona verir. Bu, sonradan Paris'in Sparta Kralı Menelaos'un karısı olan güzel Helene'yi kaçırması ve Troia Savaşı'nın başlamasına yol açar, savaş sonunda Troia yıkılır.

Kazdağları, Edremit Körfezi'nin kuzey kıyısını takip eden doğu-batı yönünde 60-70 km uzanan bir dağ sırasıdır. Karataş Tepesi 1774 metreyle en yüksek zirveyi oluşturur. Onu 1767 metrelik Babadağı Tepesi ve 1726 metrelik Sarıkız Tepesi izler. Bu tepeler Türkmenlerin "Cılbak" dediği ağaçsız bir kütlenin üzerinde yer alır.

Kazdağı Milli Parkı, 21.300 hektarlık bir alana yayılmış olup, 17.04.1993 tarihinde resmi gazetede ilan edilmiştir. Parkı ziyaret etmek için rehberlerle birlikte ve Milli Parklar Mühendisliğinden izin almak gerekmektedir. Resmi seyahat acentaları, Kazdağı'na günlük turlar ve geziler düzenlemektedir.

Kazdağı'na araçla gidilebilecek güzergahlar şunlardır:

- Avcılar Köyü - Dereçatı Mevkii - Doyran Köyü Güzergahı

- Mehmetalan Köyü - Yayla Tepe - Tozlu Mevkii - Türkmen Yaylası - Sarıkız - Tavşanoynağı - Tepe Dumanlı Mevkii - Gürlekçeşme - Çamlıbel Köyü Güzergahı

Araçla ve trekking (yürüyüş) ile gidilebilecek güzergahlar:

- Mehmetalan Köyü - Yayla Tepe (Araçla)

- Yayla Tepe - Ayı Deresi (Trekking)

- Ayı Deresi - Mehmetalan Köyü (Araçla)

Trekking ile gidilebilecek güzergahlar:

- Kavurmacılar Köyü - Cızlak Mevkii - İkizoluk - Sarıkız - Tavşanoynağı - Tepe Dumanlı Mevkii - Gürlekçeşme - Çamlıbel Köyü - Arıtaşı Köyü - Zığındere Mevkii (Dönüş aynı güzergahtan)

Kazdağı Milli Parkı'nda konaklama için şu kamp alanları bulunur:

- Yaylatepe

- Gürlekçeşme

- Kartalçimen

- Sarıkız Tepesi (15-25 Ağustos tarihleri arasında Türkmen köylülerinin şenlikleri izlenebilir)

Kazdağları, flora (bitki) ve fauna (hayvan) türleri açısından son derece zengindir. Özellikle Kazdağı Göknarı bu bölgenin en önemli bitki özelliğidir. Bol su kaynakları, çağlayanlar, büvetler ve göletler Kazdağları'nda bulunur ve sıcak yaz günlerinde serinlemek için idealdir.

Ulaşım: Edremit-Akçay otogarından otobüs ve minibüslerle çeşitli bölgelere ulaşım sağlanmaktadır. Ayrıca Edremit'ten 7 km uzaklıkta bulunan Körfez Havaalanı'ndan yaz aylarında İstanbul'a uçak seferleri düzenlenmektedir. Havaalanının uluslararası uçuşlara açılması için çalışmalar devam etmektedir. Yaz sezonunda Akçay ve Altınoluk çevresinde deniz turları da yapılmaktadır.

Balıkesir Edremit İl Olacak Mı?

Balıkesir'in güzel ilçesi Edremit, il olma yolunda önemli bir adım atmış gibi görünüyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin 19 ilçenin il olması önerisi, Edremit'in de bu kriterlere uygun bir aday olduğunu gündeme getirdi. Edremit Belediye Başkanı Selman Hasan Arslan, ilçenin altyapısı, ulaşım olanakları, coğrafi konumu, doğal ve kültürel zenginlikleri ile il olmayı hak ettiğini belirtti.

2022 yılı verilerine göre Edremit'in nüfusu 167 bin 901 olarak kaydedilmiş durumda. İl olabilme şartlarına göre, bir ilçenin nüfusunun en az 100 bin olması gerekiyor ve ayrıca il merkezine en az 30 kilometre uzaklıkta olması gerekiyor. Bu bağlamda Edremit, il olabilecek ilçeler arasında önemli bir konumda bulunuyor.

Ancak Edremit'in il olma süreci henüz netlik kazanmış değil. Hangi kurumların karar vereceği ve nasıl bir yol izleneceği konusunda resmi açıklamalar yapılmadı. Bu önemli kararın nasıl alınacağı ve hangi aşamalardan geçeceği konusunda ilçe sakinleri ve temsilciler büyük bir heyecan ve beklenti içinde bulunuyor.

Edremit'in il olması, bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimine olumlu katkılar sağlayabilir. İlerleyen günlerde il olma süreciyle ilgili daha fazla bilgi ve gelişme bekleniyor.