Uykusuzluk neden kaynaklanır
Öncelikle uykusuzluk tanımıyla başlayalım: Uykusuzluk (İnsomni) azalmış veya kalitesiz yetersiz gece uykusu olarak tanımlanır. Bu olayın yaşanması sonucunda ise yorgunluk, bitkinlik, öğrenme, konsantrasyon güçlüğü, aşırı sinirlilik hali ve bazı psikolojik belirtiler ortaya çıkaran önemli bir rahatsızlıktır.
Uykusuzluk problemi birçok etmene bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Özellikle yaş ilerledikçe uykusuzluk probleminin arttığı göze çarpmaktadır.
Uykusuzluğunun başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir:
- Uyku öncesinde aşırı yeme içme
- Uyku için uygun saatlere kurallara uyulmaması
- Uykudan önce çay-kahve gibi içeceklerin fazla tüketilmesi
- Yatağın uyku dışı amaçlar için kullanılması (Yazı yazma, TV izleme, cep telefonuyla ilgilenme)
- Duygulanım bozuklukları, depresyon
- Alkol ve diğer maddelerin kötüye kullanım
- Panik bozuklukları
- Huzursuz bacak sendromu
Kaliteli uyku günlük hayattaki aktivitelerin başarısına direk etki eden bir faktördür.
Kaliteli uyku için dikkat edilmesi gereken hususlar ise şunlardır:
- Uyku esnasında ideal oda sıcaklığı 21-22 derece olmalıdır
- Cep telefonu, iPad, bilgisayar, televizyon gibi elektronik eşyalar yatak odasında bulunmamalıdır
- Uyurken gece lambası kullanılmamalıdır. Zira uyku sırasında salgılanan melatonin yani uyku hormonunun salınımı için odanın karanlık olması gerekmektedir
- Melatonin hormonundan en üst seviyede faydalanmak amacıyla 20.30-23.00 arasında uykuya dalmak önerilir
- Yatak odasının ses ve ışık izolasyonu kontrol edilmelidir
- TV karşısında keyifli olduğunu zannedilen kısa kestirmeler yapılmamalı
- Akşam saat 19.00 sonrası yemek yenmemeli
- Uyku öncesi çay ve kahve gibi uyarıcılardan uzak durulmalıdır
- Kaliteli uyku için haftada 3 gün spor yapılması faydalı olabilir
Akşam yemeğinden önce gerçekleştirilen kardiyo tarzı yapılan hafif spor uykusuzluk sorununa iyi gelebilmektedir
Aynı saatte uyuyup uyanılmaya dikkat edilmeli, imkan varsa 12.00-14.00 arası üst seviyeye çıkan melatonin salgılamasından faydalanmak için 45 dakikayı geçmeyecek öğle uykusu tercih edilebilir
Yatağa yattıktan yarım saat 45 dakika sonra halen uyanık olanlar yataktan çıkmalı, başka bir odada kitap okunarak tekrar yatılması uykuya dalmayı kolaylaştırabilmektedir
Bu tavsiyelere dikkat ederek hem uyku hem de yaşam kalitemizi arttırmak mümkün olacaktır.
Haber: Mehmet Pamuk
ED-TA