Hamas ve İsrail'in arasındaki savaş tüm dünyanın gözünü ortadoğuya çevirdi. Dünya liderlerinden ardı ardına gelen açıklamalar yer yer meydan okumalara dönüşüyor. Savaşın yayılması ve cephelerin genişleme riski devam ediyor. Peki, Dünyanın gündemindeki Filistin israil savaşı nasıl başladı 2023 İsrail ne istiyor? işte detaylar...
Filistin israil savaşı nasıl başladı 2023
Filistin-İsrail Savaşı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e büyük çaplı bir saldırı düzenlemesiyle başladı. Hamas, Gazze Şeridi'nden binlerce roket fırlatarak ve sınırı aşarak İsrail topraklarına giren silahlı militanlarla sivil yerleşim yerlerine saldırarak şiddetli bir çatışma başlattı. İsrail, bu saldırılara karşılık olarak Filistin'e savaş ilan etti ve Gazze Şeridi'ne hava saldırıları düzenledi. Bu çatışmalar sonucunda binlerce kişi hayatını kaybetti, birçoğu yaralandı ve birçok insan yerinden edildi.
İsrail ne istiyor?
İsrail'in bu savaştaki temel amacı, Hamas'ın tehdidini ortadan kaldırmak ve kendi güvenliğini sağlamaktır. İsrail, Hamas'ı bir terör örgütü olarak kabul eder ve İsrail'in varlığını tanımadığını vurgular. İsrail, Hamas'ın roket saldırılarını sonlandırması ve esir aldığı kişileri serbest bırakması için baskı yapmaktadır. Aynı zamanda, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin yaşam koşullarını iyileştirmek için uluslararası toplumla işbirliği yapmaya hazır olduklarını da belirtir.
Bu çatışmaların tarafları arasında tarihsel, siyasi ve insani sorunlar bulunmaktadır. Uluslararası toplum, bu çatışmanın sona erdirilmesi ve kalıcı bir barışın sağlanması için çaba göstermelidir. Barış görüşmeleri ve diplomatik çözümler, bölgede istikrarın sağlanmasına yardımcı olabilir.
Neden Hamas İsrail'e Saldırdı?
Hamas'ın İsrail'e saldırmasının arkasında birçok karmaşık neden ve faktör bulunmaktadır. Bu nedenler arasında:
Gazze Şeridi'ndeki Yaşam Koşulları: Gazze Şeridi'ndeki sıkı bir İsrail ablukası ve ekonomik zorluklar, Hamas'ın bölge halkının yaşam koşullarının iyileştirilmesi gerektiği argümanını desteklemektedir. Hamas, bu koşulların düzeltilmesi ve halkın daha iyi bir geleceğe sahip olması gerektiğini savunmaktadır.
Mescid-i Aksa Olayları: Mescid-i Aksa'nın İsrail tarafından Kudüs'teki statüsü ve bu bölgedeki gerilimler, Hamas'ın İsrail'e saldırısının nedenlerinden biridir. Bu tür olaylar, Filistinliler arasında öfke ve protestolara yol açmıştır.
Yahudi Yerleşimleri: İsrail'in Batı Şeria'da yeni Yahudi yerleşimleri inşa etmesi ve bu inşaatların uluslararası toplum tarafından yasadışı olarak kabul edilmesi, Hamas'ın İsrail'e karşı tepkisini artırmış olabilir.
İsrail Hapishaneleri: İsrail hapishanelerinde tutulan Filistinli mahkumlar, Hamas'ın İsrail'e karşı duyduğu öfkeyi artırabilir. Mahkumların serbest bırakılması talepleri de çatışmanın bir unsuru olmuştur.
İsrail Ablukası: Gazze Şeridi'ne uygulanan İsrail ablukası, Hamas'ın buna karşı bir reaksiyon olarak saldırıya geçme motivasyonunu artırabilir. Hamas, Gazze'nin dış dünya ile daha fazla etkileşimde bulunmasını ve ekonomik kalkınmasını engellediğini savunmaktadır.
Ayrıca, bazı iddialar Hamas'ın saldırısının uzun süre planlandığını ve bu süre zarfında roket stoklarını artırdığını, silah kapasitesini geliştirdiğini ve İsrail'in hava savunma sistemlerini aşmayı başardığını öne sürmektedir. Ancak bu tür iddialar resmi olarak doğrulanmış değildir.
Sonuç olarak, Hamas'ın İsrail'e saldırısının arkasında birçok neden ve faktör bulunmaktadır ve bu çatışmanın nedenleri oldukça karmaşıktır. Bu faktörlerin bir araya gelmesi, şiddetin patlak vermesine yol açmıştır.
Filistin-İsrail Savaşının Tarihsel Dönemleri: Dünden, Bugüne Çatışmanın Özeti
Filistin-İsrail savaşı, tarihsel olarak farklı dönemlere ayrılabilir ve her dönemin kısa bir özetini aşağıda bulabilirsiniz:
-
Siyonist Hareket ve Balfour Deklarasyonu Dönemi (1897-1917):
- Siyonist hareketin doğuşu ve Filistin'e Yahudi yerleşimi fikri.
- İngiltere'nin Balfour Deklarasyonu ile Filistin'de bir Yahudi vatanı oluşturma hedefi.
-
İngiliz Sömürgesi Dönemi (1918-1947):
- Birinci Dünya Savaşı sonrasında İngiliz kontrolü altına giren Filistin.
- Yahudi göçünün artması ve Araplar arasındaki gerilimler.
-
Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve 1947-1949 Filistin Savaşı (1947-1949):
- Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bölme planı ve bağımsızlık ilanı.
- Arap ülkeleri ve İsrail arasında savaşın başlaması.
- İsrail'in bağımsızlığını kazanması ve sınırların çizilmesi.
-
Altı Gün Savaşı ve Sonrası (1967-günümüz):
- 1967 Altı Gün Savaşı'nın sonucunda İsrail'in Gazze Şeridi, Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Golan Tepeleri'ni işgali.
- Oslo Anlaşmaları ile iki devletli çözüme doğru ilerlemeler.
- Ancak, nihai bir barış anlaşmasının henüz sağlanamaması ve İsrail işgali devam etmektedir.
Her bir dönem, çeşitli tarihî olaylar ve siyasi gelişmelerle şekillenmiştir. İsrail-Filistin çatışması, tarihsel olarak karmaşık ve duygusal bir geçmişe sahiptir. Birçok insanın hayatını etkilemiştir. Bu çatışmalar hala sürmekte ve barış arayışları devam etmektedir.
