Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İsrail'i ziyaret eden son Batılı lider oluyor.
İşte ziyaret hakkında bilmeniz gerekenler:
Macron'un ziyareti, Hamas savaşçılarının İsrail'e saldırarak 30'u Fransız vatandaşı olmak üzere çoğu sivil en az 1.400 kişiyi öldürmesinden iki haftadan fazla bir süre sonra gerçekleşiyor.
Ziyaretinin amacı nedir?
Al Jazeera'den Alan Fisher'ın işgal altındaki Doğu Kudüs'ten bildirdiğine göre Macron dört maddelik bir planla geliyor. Macron tüm noktaların işlevsel olduğunu iddia ediyor: Tırmanmayı önlemek istiyor, Gazze'de kalan esirleri serbest bırakmak istiyor, İsrail için güvenlik garantisi istiyor ve ayrıca iki devletli bir çözüm için çalışmak istiyor.
Fransa Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Fransa'nın İsrail ile "tam dayanışmasını" ifade etmek üzere İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile görüşeceği belirtildi. Bu görüşme, 7 Ekim'deki Hamas saldırısının ardından yaşanan son şiddet olaylarının ardından gerçekleşti.
Macron'un ayrıca İsrail'in aralıksız bombardımanı ve Filistin bölgesine kara harekâtına hazırlandığı bir dönemde Gazze'deki "sivil nüfusun korunması" konusuna da değinmesi bekleniyor.
Elysee Sarayı'ndan yapılan açıklamaya göre Macron, İsrail ablukası nedeniyle 2.3 milyon insanın su, gıda, elektrik ve diğer temel ihtiyaç maddelerinden mahrum kaldığı Gazze'ye umutsuzca ihtiyaç duyulan yardımların girebilmesi için "insani ateşkes" çağrısında bulunacak.
Macron, bölgesel güçlerin "İsrail'in güvenliğine" yönelik garantileri karşılığında yaşayabilir bir Filistin devletinin kurulması amacıyla "gerçek bir barış sürecinin" yeniden başlatılmasını önerecek.
Ziyareti sırasında başka kimlerle görüşecek?
Macron karaya iner inmez, aile üyeleri şiddet olaylarında ölen İsrail-Fransız vatandaşlarını ziyaret etti. Ayrıca esirlerin aileleriyle de bir araya geldi.
Netanyahu ile TSİ 10:00'da ortak bir basın toplantısı düzenlemeden önce Kudüs'te muhalefet liderleri Benny Gantz ve Yair Lapid ile de bir araya gelmeyi planlıyor.
Elysee'den yapılan açıklamada ayrıca Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Ürdün Kralı 2. Abdullah, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi ve Körfez ülkelerinin liderleriyle de görüş alışverişinde bulunulacağı belirtildi.
Fisher ayrıca Macron'un da Ramallah'a gideceğini ve son gerilimin başlamasından bu yana bunu yapan ikinci lider olacağını bildirdi.
Fransa'nın bu çatışma konusunda şimdiye kadarki tutumu nedir?
Fransa iki devletli bir çözümden yanadır ve 2012 yılında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda bir delege tarafından ifade edildiği üzere ülke "İsrail ve Filistin'in barış ve güvenlik içinde, güvenli, uluslararası tanınmış sınırlar içinde yan yana yaşamasını" savunmaktadır.
France Diplomacy web sitesine göre ayrıca Kudüs'ün her iki devletin de başkenti olması gerektiğine inanıyor.
Fransız yazar ve İsrail-Filistin çatışması uzmanı Alain Gresh Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada Fransa'nın 1967'de İsrail saldırganlığını kınadığını ve Filistin devletini tanırken de bu politikayı sürdürdüğünü söyledi. Fransa o dönemde Avrupa ülkeleri arasında bu konuda inisiyatif almış ve çabaları Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile müzakere çağrısında bulunan Venedik Deklarasyonu ile sonuçlanmıştır. Bu, ABD'nin FKÖ'yü hala "terörist" bir örgüt olarak gördüğü bir dönemdi.
Ancak son yıllarda Fransa pozisyonunun değişmediğini iddia etse de, Gresh'e göre "duruşu gerçekten de değişti, çünkü artık Filistin yokmuş gibi İsrail ile ikili ilişkiler geliştiriyor."
Gresh, Fransız hükümetinin Filistin davasına giderek daha fazla karşı çıktığını, hatta Boykot, Tecrit, Yaptırım (BDS) hareketini kriminalize etmeye çalıştığını da sözlerine ekledi.
Fransa'nın İsrail/Filistin ile ilişkisi nedir?
Fransa İsrail'i 1949 yılında, kuruluşundan sadece bir yıl sonra tanımış ve diplomatik ilişkiler kurmuştur. France Diplomacy web sitesine göre Fransa İsrail'i ve egemenliğini desteklemektedir.
Hamas saldırısının ardından Macron, Eyfel Kulesi İsrail bayrağı renklerinde ışıklandırılırken Paris'in İsrail'in kendini savunma hakkına tam destek verdiğini ifade etti.
Eski Fransa Cumhurbaşkanı Francois Mitterrand 1982 yılında İsrail parlamentosu önünde bir Filistin devleti kurma hedefini dile getirmişti. Fransa, 2010 yılında Fransa'daki Filistin Genel Delegasyonu'nun statüsünü Filistin Misyonu'na yükseltti. Fransa 2012 yılında Filistin'in Birleşmiş Milletler'de üye olmayan gözlemci devlet olması lehinde oy kullandı.
Fransa'da insanlar neden protesto ediyor?
Pazar günü Place de la Republique'de binlerce kişi, İsrail'in Gazze'deki hava saldırılarında ölenlerin sayısının yaklaşık 5,100'e yükselmesi üzerine Filistin yanlısı bir protesto gösterisi düzenledi.
Bu, Fransa'nın farklı şehirlerinde son dönemde düzenlenen Filistin yanlısı protestolar arasında Fransız polisinin izin verdiği ilk eylem oldu.
Daha önceki Filistin yanlısı gösterilerde Fransız polisi göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullanmıştı. Bu olay, İçişleri Bakanı Gerald Darmanin'in "kamu düzeni" adına tüm Filistin yanlısı gösterilerin yasaklanması emrini vermesinin ardından yaşandı.