Sivas’taki Kayalıpınar (Samuha) bölgesinde Hitit dönemine ait bir arşivin ortaya çıkarıldığı arkeolojik kazı, 14 Temmuz’dan beri Koç Üniversitesi Arkeoloji Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çiğdem Maner liderliğinde sürdürülüyor. Kazı çalışmasında, Hitit Kralı III. Hattuşili’nin ailesinin mühürleri, dinsel tabletler ve bölgenin Hititlerden Selçuklulara kadar uzanan bir tarih boyunca önemli bir yerleşim yeri olduğunu gösteren kalıntılar bulunuyor. Bu yılki kazıların sonuna yaklaşıldığı belirtiliyor.
Paralitik Çağ'dan Selçuklulara önemli bir yerleşim yeri
Kayalıpınar’da Paralitik Çağ’dan Selçuklulara kadar uzanan bir yerleşim tarihinin izleri bulunduğunu söyleyen Doç. Dr. Çiğdem Maner, kazı çalışmalarının önemli bulgular ortaya çıkardığını ifade etti. Maner, “Bu yıl Kayalıpınar’da çalışmalarımız 14 Temmuz’da başladı. Önümüzdeki hafta tamamlanacak. Kazılarımız 4 farklı alanda yoğunlaştı ve tekrar çok önemli yapılar ortaya çıkarttık. Örneğin Bizans ve Roma dönemine ait yapı izleri, Hitit ve Koloni çağı yapı izleri ortaya çıktı. Ayrıca o dönemlere ait eserler ortaya çıktı. Kayalıpınar’ın Sivas’ın en önemli yerleşimi olduğunu söyleyebiliriz. Bin yılların merkezi, Paralitik Çağ'dan yeni bulduğumuz bir eserle birlikte Selçuklu dönemine kadar önemli bir merkez olduğunu anlamış bulunuyoruz” diye konuştu.
Hitit arşivi olduğu düşünülüyor
Arşiv olma ihtimali yüksek olan bir bölümde kazılan buluntular, Maner bu görüşünü desteklediğini belirterek, “Hitit dönemine ait çok önemli mühür baskıları çıktı, ayrıca çivi yazılı tablet parçaları çıktı. Tabletlerde dini içerikli bayramlardan bahsedilmektedir. Mühür baskıları ise III. Hattuşili kraliyet ailesine ait mühürlerdir. Bulduğumuz yapıyı imparatorluğa ait arşiv olarak tanımlamayı düşünüyoruz. Yaptığımız kazılar imparatorluk arşivinin farklı mekanlara sahip olduğunu ve bu mekanlarda da farklı işlemler yapıldığını görüyoruz. Kazıda ayrıca raf izleri bulduğumuzu düşünüyoruz” diye konuştu.
Dini yapı ortaya çıkabilir
Kayalıpınar’da yapılan kazılar, Hititlerin dini yapısına ışık tutuyor. Maner, bu kazılarda siyasi ve idari yapıların bulunduğu diğer Hitit yerleşimlerinden farklı olarak, burada bir tapınak kompleksi olduğunu düşündüklerini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti: “Burada heyecan verici şey sadece buluntular değil yapının nasıl kullanıldığı, hangi evrelerde nasıl değiştiği, nasıl ekler yapıldığıdır. Burada ulaşmaya çalıştığımız birçok sorun var. Bizim burada en çok merak ettiğimiz yerleşim ve nehir ilişkisi. Kızılırmak’ın o dönemde ticaret için kullanıldığı bilinmektedir. O ilişkiyi de anlamaya çalışıyoruz. Nehirden dolayı bir yıl önce de buranın önemli bir yerleşim merkezi olduğunu anlıyoruz. Tüm çağlar boyunca yerleşim yeri olarak kullanılmasının nedenlerinden birisi budur. Burada kraliyet ailesinin yaşadığı yerleri anlamaya çalışıyoruz. Dini yapıları ortaya çıkartmaya çalışıyoruz. Şu ana kadar siyasi ve idari yapıları ortaya çıkartan kazılar yapıldı. Dini yapılar eksik. Bu nedenle dini yapıları bulmaya çalışıyoruz. Bu yıl kazı yaptığımız iki yerde dini yapı olabilecek izlere rastladığımızı düşünüyoruz. Çivi yazılı metinler genellikle dini içerikli.”