İsmet İnönü, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu liderleri arasında yer alan ve ilk başbakanlık ile ikinci cumhurbaşkanlığı görevlerini üstlenen bir devlet adamıdır. Peki, İsmet İsmet İnönü soyadını kim verdi? İnönü soyadı nereden geliyor? Anlamı ne işte detaylar...
Türkiye Cumhuriyeti kurulmasının ardından 1934 yılında yürürlüğe giren Soyadı Kanunu ile Atatürk, İsmet Paşa’ya İnönü Savaşları’nda gösterdiği kahramanlık nedeniyle İnönü soyadını vermiştir. İnönü, aynı zamanda iffetli bir kişi anlamına gelmektedir.
İsmet İnönü, Türkiye’nin bağımsızlığını ve cumhuriyetini savunmuş, askeri ve siyasi alanda önemli başarılar elde etmiştir. 1973 yılında hayatını kaybetmiştir.
İsmet İnönü'nün soyadını aldığı İnönü savaşları nerede nasıl olmuştur?
İnönü Savaşları, 1921 yılında Türk ve Yunan orduları arasında iki defa meydana gelen savaştır. Birinci İnönü Savaşı, 6-10 Ocak 1921 tarihlerinde olmuştur. Bu savaşta, Yunan ordusu, Türk-Batı Cephesi kuvvetlerinin Çerkez Ethem Kuvvetleri ile birlikte İnönü hattına hücum etmiştir. Fakat Türk askeri, savunma yaparak Yunanları geri atmıştır. Bu savaşın neticesinde, Türk milleti için mühim bir galibiyet elde etmiştir.
İkinci İnönü Savaşı ise, 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihlerinde vuku bulmuştur. Bu savaşta, Yunan ordusu, önceki savaşın rövanşını almak için daha kuvvetli bir şekilde harekete geçmiştir. Lakin Türk askeri de daha ihtiyatlı davranmış ve mağlup olarak geri çekilmiştir.
İnönü Savaşları’nın tarihî ehemmiyeti büyüktür. Zira bu savaşlar vasıtasıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin istiklâlı ve hâkimiyeti muhafaza edilmiştir. Ayrıca bu savaşlar, Anadolu’da vaki olan siyasî ve askerî değişikliklere sebep olmuştur.
İsmet İnönü'nün hayat hikayesi
İsmet İnönün'nün hayat hikayesi vatandaşlar trafından merak ediliyor. İşte Milli Şef İsmet İnönü'nün hayat hikayesi...
Türk asker, siyasetçi, devlet adamı olan gerçek adıyla Mustafa İsmet İnönü, 24 Eylül 1884, İzmir - 25 Aralık 1973, Ankara, Türkiye’nin ikinci cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Dönemi’nin ilk başbakanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanıdır.
Osmanlı ordusuna katılmak için 1903’te Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn’u birincilikle bitiren Mustafa İsmet, 1884’te İzmir’de dünyaya gelmiştir. Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkasya ve Filistin cephelerinde görev almıştır. 1920’de Anadolu’ya geçerek Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekilliği (Genelkurmay Başkanlığı) yapmış ve I ve II. İnönü savaşlarını kazanmıştır. Batı Cephesi Komutanı olarak Büyük Taarruz’a katılmış, Mudanya Mütarekesi’ni ve Lozan Antlaşması’nı Türk heyetinin başkanı olarak imzalamıştır. Cumhuriyet ilan edildikten sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk başbakanı olmuştur. 1934’te, İnönü savaşlarındaki başarıları nedeniyle İnönü soyadını almıştır.
Atatürk’ün 1938’de vefat etmesinin ardından 11 Kasım 1938’de cumhurbaşkanı seçilen İnönü, 1950 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. 1950-1960 arasında muhalefet partisi lideri olan İnönü, 27 Mayıs Darbesi’ni takiben 1961’de yapılan seçimleri birinci parti olarak kazanmıştır. Ancak tek başına iktidar kuracak oy oranına sahip değildir. Bu nedenle Türkiye’nin ilk koalisyon hükûmetini Adalet Partisi ile birlikte kurmuştur. 1965’te başbakanlıktan ayrılan İnönü, 1972’ye kadar ana muhalefet partisi liderliğini yapmıştır. 25 Aralık 1973’te solunum yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirmiştir.
CHP Kurultayı, kendisine “Millî Şef” unvanını vermiştir. Birçok kez başbakanlık yapmıştır. 1925-1937 arasında 12 yıl kesintisiz başbakanlık yaparak, toplamda 17 yıl 11 ay ile Türkiye Cumhuriyeti tarihinde en uzun süre başbakanlık yapan kişi olmuştur..
