Amerika Birleşik Devletleri’nde resmi olarak kabul edilen ve kabul edilmeyen çeşitli dinler bulunmaktadır. Bu dinler da zaman zaman medya aracılığıyla duyulabilmektedir. Bu dinlerden biri de Mormonluktur.
Hristiyanlığın çeşitli mezhepleri vardır. Bu mezheplerden olan Mormonluk nedir sorusu sıklıkla sorulmaktadır. 2018 yılı itibarıyla 16 milyon civarında takipçiye sahip olan Mormonluk hakkındaki soruları sizler için cevapladık. İşte detaylar...
Mormonluk Nedir?
Hristiyanlığın en çok araştırılan mezheplerinden olan Mormonluk nedir sorusu dünyada birçok kişi tarafından araştırılmaktadır.
Mormonluk 1830 yılında Joseph Smith Jr. tarafından ortaya çıkarılmıştır. İsa Mesih’in Son Zaman Azizleri Kilisesi ve Brigham Young ile beraber günümüze kadar devam etmiştir. Mormonluk bir çeşit din yorumu olmuş geleneksel ve kültürel unsurları da içinde barındıran bir mezhep halini almıştır.
Mormonluk terimi, Amerika’da eskiden yaşamış eski peygamberleri anlattığı inanılan Mormon Kitabı’ndan türemiştir. Mormonların inanç metinlerinden biri olarak kabul edilen bu kitaptan ötürü Joseph Smith Jr.’ın ilk takipçilerine Mormon denilmiştir.
Mormonluğun temelleri 1820’lerde İkinci Büyük Uyanış olarak bilinen dini heyecan döneminde atılmıştır. Mormonluğun önderi, kilisesinin kurucusu ve ilk peygamberi olan Joseph Smith, bir meleğin ona görünüp eski çağlarda Amerika kıtasında yaşamış kişilerde yazılıp gömülmüş altın levhaların yerini göstermesi ve kendi diline çevirmesi gerektiğini söylemesini Mormon Kitabı’nda kaleme almıştır. Bu levhalardaki eski dili “Tanrı’nın sınırsız gücü sayesinde” üç ayda İngilizce’ye çevirdiğini ifade etmiştir.
Mormon mezhebi İsa Mesih’in Son Günün Azizler Kilisesi temelli kurulduğu bilinmektedir. Mormon dinin diğer Hristiyanlık mezheplerinden ayrılan önemli farkları bulunmaktadır.
İlgili İçerik: Ballerina Farm Kimdir? Olayı Nedir? Sosyal Medya Hesapları Ne?
Mormonluğun Farklılıkları
Mormon nasıl bir din diye soran okuyucular için farklara değinmek gerekmektedir. Hristiyanlığın mezheplerinden biri olan Mormonluk bazı temel inanışlarda Hristiyanlıktan ayrıldığı için bazı kişiler tarafından müstakil bir din olarak da kabul edilmektedir. Hatta bazı Hristiyan otoriteler Mormonluğu kabul etmemektedir. Öyleyse Mormonluk nedir ve ne tür farklılıkları vardır yakından inceleyelim...
Mormonluğun ayrıştığı yerleri tespit edebilmek için Mormonların özelliklerine değinmek gerekmektedir. Mormonluğun Hristiyanlıktan en büyük farkı hiç şüphesiz üçleme inancıdır. “Üçlü birlik” denilen bu kavram baba, oğul ve kutsal ruh olan tek bir tanrıyı işaret etmektedir. Hristiyanlar bunların hepsinin tanrı özlü olduğunu kabul etse de Mormonlar, Hristiyanlığın temel taşı olan bu üçlü birliği reddetmektedir.
Mormonlara göre baba, oğul ve kutsal ruh farklı varlıktır ve ancak eylemde bir bütün olarak “Tek Tanrı” olmaktadır. Ayrıca Mormonluğu Hristiyanlıktan ayıran bir diğer durum ise Tanrı anlayışıdır. Hristiyanlar tanrının kendi kendine var olması fikrini savunurken Mormonlar tanrının önce insani, öldükten sonra bedeniyle birlikte yükseltilmiş ölümsüz bir tanrının varlığını savunurlar.
Mormonlar yine aynı şekilde Hristiyanlıkta olan Kutsal Kitap ile çelişen birçok şey barındıran Mormon Kitabı’na inanmaktadır. Bu kitapta da Kutsal Kitap ile çelişen birçok ifade bulunurken “Kahinlik, tapınak, Tanrı’nın evi” gibi Kutsal Kitap’ta sıklıkla geçen kavramlar da Mormon Kitabı’nda neredeyse hiç kullanılmamıştır.
Mormonlar Neye İnanır?
Mormonluk nedir sorusu ile araştırılan Mormonlar amaçlarının, bozulmuş Hristiyanlığı İsa Mesih’in Son Günün Azizler Kilisesi altında yaşayan peygamberler aracılığıyla düzeltmek olduğunu dile getirmişlerdir. Onlara göre Hristiyanlık artık bozulmuştur ve düzeltilmeye ihtiyacı vardır.
Mormonlar, ‘’İman Maddeleri’’ dedikleri 13 temel inanç maddesine sahiptir. Bu onların inançlarının temelini oluşturmaktadır.
İman Maddeleri şu şekildedir:
- Biz Edebi Baba Tanrı’ya, O’nun Oğlu İsa Mesih’e ve Kutsal Ruh’a inanıyoruz.
- Biz insanların Adem'in itaatsizliğinden dolayı değil, kendi günahları için cezalandırılacağına inanıyoruz.
- Biz bütün insanların Mesih’in kefareti aracılığıyla, Sevindirici Haber'in yasalarına ve kutsal törenlerine uyarak kurtulabileceğine inanıyoruz.
- Biz Sevindirici Haber'in ilk ilkelerinin ve kutsal törenlerinin şunlar olduğuna inanıyoruz: Birincisi Rab İsa Mesih'e İman; ikincisi Tövbe; üçüncüsü günahların bağışlanması için suya daldırılarak yapılan Vaftiz; dördüncüsü Kutsal Ruh armağanının ellerin baş üzerine konularak verilmesi.
- Biz bir kimsenin Sevindirici Haberi vaaz etmesi ve ona ait kutsal törenleri uygulaması için, Tanrı tarafından peygamberlik sözü aracılığıyla göreve çağrılması gerektiğine ve yetkili kişiler tarafından ellerin baş üzerine konularak atanması gerektiğine inanıyoruz.
- Biz İlk Kilise'de var olan, yani havariler, peygamberler, önderler, öğretmenler, müjdeciler ve diğer şahıslardan oluşan organizasyonun aynısına inanıyoruz.
- Biz dil, peygamberlik sözü, vahiy, görümler, iyileştirme, dillerin tercümesi armağanlarına ve diğer armağanlara inanıyoruz.
- Biz Kutsal Kitap'ın doğru tercüme edildiği kadar Tanrı’nın sözü olduğuna inanıyoruz; biz ayrıca Mormon Kitabı'nın da Tanrı'nın sözü olduğuna inanıyoruz.
- Biz Tanrı'nın vahiy etmiş olduğu, halen vahiy etmekte olduğu her şeye ve O'nun kendi Krallığı hakkında daha birçok büyük ve önemli şeyleri vahiy edeceğine inanıyoruz.
- Biz İsrail’in tam olarak bir araya toplanacağına ve On Oymak’ın geri geleceğine, Siyon'un (Yeni Yeruşalim'in) Amerika kıtası üzerinde kurulacağına, Mesih'in şahsen yeryüzünde hüküm süreceğine ve yeryüzünün yenileneceğine ve cennetsel görkemine kavuşacağına inanıyoruz.
- Biz Her Şeye Gücü Yeten Tanrı'ya kendi vicdanımızın sesine göre ibadet edebilme ayrıcalığımızın olduğunu ve tüm insanlara da aynı ayrıcalığın tanınmasına izin verilmesini savunuyoruz; bırakın insanlar nasıl istiyorlarsa, istedikleri yerde, istedikleri şeye ibadet etsinler.
- Biz krallara, başkanlara, hükümdarlara ve yargıçlara bağlı olup yasalara uymamız gerektiğine, yasalara saygı gösterip onları desteklememiz gerektiğine inanıyoruz.
- Biz dürüst olmaya, doğru olmaya, iffetli olmaya, hayırsever olmaya, erdemli olmaya ve herkese iyilik yapmamız gerektiğine inanıyoruz; gerçekten Pavlus'un öğütlerine uyduğumuzu söyleyebiliriz---Biz her şeye inanır, her şeyi umut ederiz; birçok şeye dayandık ve her şeye dayanabilmeyi umut ediyoruz. Eğer erdemli ve güzel olan veya hayranlık uyandıran ya da övgüye değer bir şey varsa, biz bu şeylerin peşinden koşarız.
Joseph Smith Jr. Tarafından kaleme alınan bu 13 maddeye bakılacak olursa Hristiyanlıkla temel noktalarda birbirlerinden ayrılmaktadır. Ayrıca Mormonluğun Yeni Dünya olarak isimlendirilen Amerika kıtasını merkez alan bir inanç olduğunu söylemek de yanlış olmaz. Hatta Mormonlar Hz. Adem ve Hz. Havva’nın kovulduğu “Aden Bahçesi” olarak isimlendirilen cennet bahçesinin de Amerika kıtasını sembolize ettiğini dile getirmektedir.
Mormonluğun bu noktaları Mormonluk nedir sorusuna cevap vermek için önem arz etmektedir.
Mormonlarda Ne Yasak?
Mormonluk diğer dinlerde olduğu gibi alkollü içecek, yasaklı madde ve evlilik dışı ilişkilerin yasak olduğu Mormonlukta aynı zamanda çay, kahve, tütün ürünleri ve kola içmek de yasaktır.
Mormon Yaşam Tarzı
Mormonluk nedir sorusu ile araştırılan konulardan biri de Mormonların yaşam tarzı olmuştur. Mormon kuralları okuyucular tarafından merak edilmektedir.
Mormonlar en çok dikkat ettiği konulardan biri vücutlarıdır. Vücutlarının Tanrı’ya geri döneceğini düşünen Mormonlar vücutlarına olabildiğince önem göstermektedirler. Kafein, nikotin, yasaklı madde, alkollü içecek gibi çeşitli maddelerin kesinlikle tüketilmemesinin sebebi budur.
Ayrıca yine inanışları sebebiyle Mormonlar her daim büyük bir felakete karşı hazır olacak şekilde hazırladıkları gıda stoklarına sahiptirler. Pazar günlerini diğer Hristiyanlar gibi kutsal sayan ve o gün ibadet eden Mormonlar ayrıca Pazartesi günleri akşamları aileleri ile evde bir araya gelip etkinlikler düzenlemeye dikkat etmektedirler.
Mormonların yaşam tarzı hakkında en çok bilinen konulardan biri de çok eşliliktir. Zamanında sayılarını artırmak için çok eşlilik yöntemini uygulayan Mormonlarda çok eşlilik normal bir durum olarak gözükmektedir. Eğer kadınlar aynı evdeyse çocuklar ortaklaşa büyütülmektedir. Bu uygulama 1890’larda kalkmış olsa da tutucu bazı Mormonlar bu geleneği halen sürdürmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Mormonluk nedir sorusu ile araştırılan Mormonluk hakkında merak edilen diğer konular ve bu konuların cevapları aşağıdaki gibidir:
Mormon Nedir?
Mormonluk nedir sorusu ile araştırılan Mormonluk inancına bağlı kişilere Mormon denmektedir.
Mormon Tarikatı Nedir?
Mormon inancına bağlı insanların kurduğu toplululuklara Mormon Tarikatı denmektedir. Bu tarikatlar ABD başta olmak üzere gerek dünyanın çeşitli yerlerinde bulunmaktadır.
Mormonlar Nerede Yaşar?
Mormonlar genellikle dünyanın dört bir yanında bulunsalar da yoğunlukta oldukları yer Amerika’dır. Özellikle Utah eyaleti oldukça yoğun Mormon nüfusa sahiptir.
Türkiye’de Mormon Var Mı?
Osmanlı döneminden beri kilise için bu topraklarda önemli adımlar atan Mormonların Türkiye’de kayıtlı 439 ile 850 arasında üyesi olduğu düşünülmektedir. İstanbul, Ankara, İzmir ve Gaziantep’de şubeleri bulunan kilise ayrıca Adana İncirlik Hava Üssünde bulunan şapelde de Mormon inancına sahip Amerikalı askerler için hizmet vermektedir.
