Adak kurbanı, bir Müslümanın Allah’tan bir şey istemesi ve bu isteğin yerine gelmesi halinde Allah için kurban keseceğine söz vermesi ile ortaya çıkan bir kurban türüdür. Kurban kesmenin amacı, Allah’a yakınlık ve teslimiyet duygusunu yaşamaktır. Bu yüzden Müslümanlar, dilekleri gerçekleşince adak kurbanı keserler. Bu yazımızda Tavuk adak sayılır mı? Gibi soruların detaylarını araştırdık...
Tavuk adak sayılır mı? sorusuna geçmeden önce adak kurbanı nedir, ona bir bakalım...
Adak kurbanı nedir?
Adak kurbanı, bir dileğin gerçekleşmesi için Allah’a verilen sözü yerine getirmek amacıyla kesilen bir kurbandır. Bu dilek, hayatın her alanında olabilir. Adak kurbanı, Arapça’da nezr olarak adlandırılır.
Bir örnek olarak: “Bu işi başarırsam adak kurbanı keseceğim.” diyen bir kişi, dilden adak kurbanı adamıştır. Bu kişi, dileğinin olması halinde, adak kurbanı kesmekle yükümlüdür.
Adak kurbanı, kişinin kendi isteğiyle yaptığı bir ibadettir. Ancak, Allah’a söz verdiği için, adak kurbanı kesmek farz veya vacip sayılır. Adak kurbanı, İslam öncesi dönemlerde de uygulanırdı. Adak kurbanı, akika kurbanı ile karıştırılmamalıdır. Adak kurbanı kesen kişi, bu etten kendisi yememelidir. Eğer adak etini yemek isterse, yediği etin parasını bir fakire vermelidir. Adak kurbanı için bu kural geçerliyken; akika kurbanı için bu kural yoktur.
Adak kurbanı eti, ilk olarak fakirlere dağıtılması tavsiye edilir. Sonra kendi aileniz için de kullanabilirsiniz. Adak kurbanı eti ise; tercihen fakirlere verilmelidir. Adak kurbanı adayan kişi, bu etten yararlanmak istiyorsa, yediği etin değerini bir fakire bağışlamalıdır.
Diyanet adak kurbanı ile ilgili dini yükümlülük bağlamını şöyle ifade etmektedir: “Kurban adayan kişinin kurban kesmesi vaciptir.
Horozdan adak kurbanı olur mu?
Adak kurbanı seçerken diğer kurbanlıklarda olduğu gibi sağlık kriterlerine dikkat edilir. Deve, sığır ve küçükbaş hayvanlar adak kurbanı olabilir.Kümes hayvanları, adak kurbanı olarak uygun değildir ve kabul edilmez. Adak niyeti yapılırken hayvanın türü belirtilmezse, o zaman bir küçükbaş hayvan kurban etmek gerekir.
Tavuk adak sayılır mı?
Tavuk, horoz gibi kurban olabilecek nitelikte olmayan bir hayvanı adamak caizdir. Fakat, bu adak kurban sayılmaz, sadaka olarak kabul edilir. Yani, adadığınız tavuğu keserek etini fakirlere dağıtmanız lazım. Eğer, şu işim olsun diye bir tavuk keseceğim derseniz, bu adak olmaz. Çünkü adak (nezir), ibadet türünden bir şeyle yapılır. Tavuk, horoz kesmek ise ibadet değildir.
Adak kurbanı ne zaman kesilir?
Eğer adak ölmeden önce yapılacak bir ibadet ise, herhangi bir zamanda kesilebilir. Bayram günleri de buna dahildir. Fakat adak bir dileğe bağlı ise, dilek gerçekleştikten sonra en kısa zamanda kesilmelidir. Adak kurbanını çabuk kesmek daha faziletli bir davranıştır.
Adak kurbanı akşam kesilir mi sorusu cevabı için Diyanetin “Adak kurbanı ne zaman kesilmelidir?” Sorusuna Diyanetin verdiği cevap şu şekilde:
Bir şarta bağlı olarak kurban kesmeyi adayan kişi, şart gerçekleşmesi halinde adağını ilk fırsatta yerine getirmelidir. Şarta bağlı olmayan adaklar ise herhangi bir vakitte yerine getirilebilir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, IX, 481). Ancak uygun olanı, ilk fırsatta yerine getirilmesidir (Kâsânî, Bedâi‘, V, 94).
Eğer udhiyye yani kurban bayramı günlerinde kesilmesi gereken kurban adanmışsa bunun kurban bayramı günlerinde; hedy yani harem bölgesinde kesilecek bir kurban adanmışsa bunun da harem bölgesinde kesilmesi gerekir. (Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, V, 525).
Bunların dışındaki adak kurbanlarının herhangi bir yer ve zamanda kesilmesi caizdir. Dolayısıyla adak kurbanlarının mutlaka kurban bayramı günlerinde kesilmesi şart değildir. Bu yöndeki kanaatler, dinî bir temele dayanmamaktadır.
Din İşleri Yüksek Kurulu 12.07.2017
Adak kurbanını kimler yiyebilir, kimler yiyemez?
Adak kurbanı kesen kişi ve ailesi, bu etten faydalanamaz. Aynı şekilde, kendisiyle akraba olanlar da yasaklıdır. Adak kurbanının eti, zenginlere değil, fakirlere verilmelidir. Çünkü bu kurban, Allah’a şükretmek içindir. Eğer adak kurbanının etini yiyen olursa, o kişi yediği etin parasını bir fakire bağışlamalıdır.
Adak kurbanı kime verilir, nasıl dağıtılır?
Adak kurbanı bağışlamak için aranan koşullar, yoksullara yardım etmek ve onları mutlu etmek olarak belirlenmiştir. Kurban eti, akraba olmayan yakınlarınıza ve çevrenizdeki insanlara dağıtılabilir.
Kime verilir?
- Adak kurbanı kesildiğinde, fakir insanlara öncelik verilerek, akraba olmayanlara dağıtılabilir.
- Kimisi eti bölüşerek muhtaç olanları sevindirir, kimisi de adak etiyle yemek pişirip o yemeği çok sayıda kişiye sunabilir.
Nasıl dağıtılır?
- Adak etinin dağıtılması konusunda herhangi bir kesin kural yoktur.
- Niyet önemlidir.
- Ne kadar çok kişiye dağıtılırsa o kadar sevabı büyüktür.
- Adak kurbanı nasıl dağıtılır, nasıl pay edilir sorularında kısıtlama yoktur.
- 7 veya 10 kişi ile sınırlı değildir.
- Önemli olan memnun ettiğiniz kişi sayısıdır.
- Küçükbaş ve büyükbaş adakların miktarınca dağıtılması gereklidir.
Adak kurbanı duası
dak kurbanı, bir dileğin gerçekleşmesi için Allah’a söz verilen ve yerine geldiğinde kesilen bir kurban çeşididir. Bu kurban kesildikten sonra, iki rekat namaz kılmak çok faziletli bir ibadettir. Bu namazın ardından, adak kurbanı için belirlenmiş olan şu dua okunmalıdır:
“Bismillahirrahmanirrahim”
“Allahümme minke ve leke salati nusuki ve mahyaye ve memati lillahi Rabbil-Alemine la şerike lehu ve bizalike Umirtu ve ene mine’l-müslimin.”
Anlamı
“Ey Rabbim bu senden ve yine sanadır. Namazım, kulluğum, kurbanım, ölümüm ve dirimim eşi benzeri olmayan alemlerin Rabbi Allah içindir. Ben bununla emrolundum ve teslim olanlardanım.”