Savaşla birlikte gündeme gelen konulardan biri olan Filistinliler Osmanlı'ya İhanet etti mi? sorusunun cevabı şimdiki haberimizde...
Filistin Osmanlı'dan nasıl ayrıldı?
Filistin, 1516 ile 1917 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun bir eyaletiydi. 1917’de, Birinci Dünya Savaşı’nda, İngiliz ordusu Kudüs’ü fethetti ve Filistin’in Osmanlı hakimiyetinden çıkmasına sebep oldu.
Filistin’in Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopmasında etkili olan başlıca sebepler şöyle sıralanabilir:
Birinci Dünya Savaşı: Birinci Dünya Savaşı’nda, Osmanlı İmparatorluğu, İngiltere, Fransa ve Rusya’nın karşısında savaştı. İngilizler, savaşın bir cephesi olarak Filistin’i işgal etti ve 1917’de Kudüs’ü aldı. Balfour Bildirisi: 1917’de, İngiltere’nin Dışişleri Bakanı Arthur Balfour, Lord Rothschild’e bir mektup gönderdi ve mektupta Filistin’de Yahudilere bir ulusal yurt oluşturulmasını desteklediğini ifade etti.
Bu bildiri, Filistin’de bir Yahudi devleti kurmayı amaçlayan Siyonist hareket için bir milat oldu. Sykes-Picot Anlaşması: 1916’da, İngiltere ve Fransa, Filistin’in nasıl paylaşılacağını belirleyen Sykes-Picot Anlaşması’nı imzaladılar. Bu anlaşma, Filistin’in büyük bir bölümünün Fransa’nın egemenliğinde kalmasını öngörüyordu.
Milletler Cemiyeti Mandası: Birinci Dünya Savaşı’nın ardından, Milletler Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu’nun eski topraklarını mandaterlere verdi. Filistin, 1922’de Birleşik Krallık’ın mandası oldu. Filistin’in Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopması, bölgenin tarihinde önemli bir değişiklik oldu. Bu olay, Filistin’de bir Yahudi devletinin kurulmasına neden oldu ve bölgenin bugünkü siyasi durumunu belirledi.
Filistin’in Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopmasının sonuçları şunlardır:
Filistin’de bir Yahudi devleti oluştu: 1948’de, Birleşmiş Milletler, Filistin’i Yahudilerle Araplar arasında bölüştüren bir planı kabul etti. Ancak, Araplar bu planı kabul etmedi ve İsrail Devleti ilan edildi. Filistin-İsrail meselesi ortaya çıktı: İsrail Devleti’nin ilan edilmesiyle birlikte, Filistinlilerle İsrailliler arasında bir mücadele başladı.
Bu mücadele, halen devam etmektedir. Filistin’in parçalanması: Filistin, İsrail Devleti’nin ilan edilmesiyle birlikte parçalandı. Filistinlilerin yaşadığı topraklar, İsrail, Ürdün ve Mısır tarafından yönetilmeye başlandı. Filistin’in Osmanlı İmparatorluğu’ndan kopması, bölgenin tarihini ve bugünkü siyasi durumunu büyük ölçüde etkiledi.
Filistin Osmanlı'ya ihanet mi etti?
Osmanlı İmparatorluğu’na karşı İngilizlerle işbirliği yapan Filistinliler, bazıları tarafından ihanetle suçlanır. Ancak, bazıları da Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin etmek için verdikleri mücadeleyi ihanet olarak nitelendirmez.
Filistinlilerin İngilizlerle işbirliği yapmasının arkasında şu sebepler vardır:
Osmanlı İmparatorluğu’ndan duyulan hoşnutsuzluk: Filistinliler, Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetimine karşı hoşnutsuzdu. Filistinliler, Osmanlı İmparatorluğu’nun kendi topraklarına ve haklarına saygı göstermediğini hissediyordu. İngilizlerin Filistin’e bağımsızlık vaadi: İngilizler, Filistinlilere, Filistin’i bağımsız bir devlet yapmak için yardım edeceklerine söz verdi.
Fransa ve Rusya’nın Filistin’i işgal etme tehlikesi: Fransa ve Rusya, Filistin’i işgal etmek istiyordu. Filistinliler, Fransa ve Rusya’nın Filistin’i işgalini engellemek için İngilizlerle işbirliği yaptı. Filistinlilerin İngilizlerle işbirliği yapması, Osmanlı İmparatorluğu’nun Filistin’den çekilmesini sağladı. Bu durum, Filistin’de bir Yahudi devletinin oluşmasına ve Filistin-İsrail meselesinin ortaya çıkmasına neden oldu.
Filistinlilerin Osmanlı İmparatorluğu’na ihanet edip etmediği, tarihçiler arasında hala tartışmalı bir konudur. Bazı tarihçiler, Filistinlilerin kendi bağımsızlıklarını elde etmek için verdikleri mücadeleyi ihanet olarak görmezler. Diğerleri ise, Filistinlilerin İngilizlerle işbirliği yaparak Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşüne katkıda bulunduklarını ve bu yüzden ihanet ettiklerini iddia ederler.