Demokrasinin en önemli göstergelerinden biri olan seçimler, her vatandaşa oy kullanma ve ülke/bölge yönetimine katkıda bulunma imkanı sunar. Bu bağlamda, yerel seçim ve genel seçimde vatandaşların nasıl bir dağılıma sahip olması gerektiği önemli bir konudur.
Yerel seçimler için son düzlük olan Mart ayının başındayız. Adayların önlerinde bir aydan daha az bir süre kaldı. Bu seçimde Manisa'da seçmenin alışılmışın dışında farklı partilere yöneldiğini gözlemliyorum.
Genel seçimde binde bir oyu olmayan partilerin arkasında ucu görünmeyen konvoylar, tıklım tıklım insan dolu mitingler görüyorum, yani renkli bir seçim süreci geçiyor. Türkiye Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle birlikte sistem gereği partilerin ittifak kurmasıyla iki kutup şeklinde seçime girmeyi tecrübe etti. İlk defa 2018 yılında gerçekleşen bu sistem sonrası 2 genel 1 yerel seçim tecrübe edildi.
Fakat bu defa durum farklı, ittifak sadece Cumhur ittifakında AK Parti ve MHP arasında Türkiye'de belli il ve ilçelerde var. Millet ittifakının dağılması, Cumhur ittifakında bulunan diğer partilerin Yeniden Refah, Büyük Birlik, Hüdapar gibi partilerin kendi başlarına seçimlere girecek olması seçmen yelpazesinde bir çok adayın olmasını sağladı.
Bu seçimde tüm Türkiye'de olduğu gibi Manisa'da da çok sürprizlere gebe benden söylemesi. Seçmen yerel seçimleri beka sorunu olarak görmüyor, sonuçta, belediye başkanı, muhtar seçiyoruz. Vatandaş yerelde kendisine park bahçe, yol, su temizlik ve varsa gücü yatırım yapabilecek yerel yönetici seçecek. Bunun farkında olan vatandaş aday profiline bakarak kendine yakın halk tarafından sevilen ve sayılan adayları parti gözetmeksizin oy verecek.
Bu seçimde Manisa'da yükselişte olan partiler seçimin sürprizini yapacak. Özellikle Yeniden Refah Partisi'nin Manisa genelinde seçimlerin kaderini belirleyebileceğini hemen hemen tüm ilçelerde iddialı oldğunu görüyorum. Özellikle Turgutlu, Selendi ve Demirci'de Yeniden Refah Partisi sürpriz yapabilir. Kırkağaçta ise Demokrat Parti'nin adayının çok tutulduğunu ve ilçede acaba mı dedirttiğini gözlemledim. Seçmen bu yerel seçimde küçük parti, büyük parti, ideoloji gözetmeksizin adaylara oy verecek.
Genel seçimde ülke yönetimi iç ve dış sebeplerin yanında ekonomik etkenler seçmen eğilimine genelde yön verir. Fakat önümüzdeki yerel seçimde özellikle hükümet kanadına oy veren seçmende hükümete uyarı anlamında ekonomi faktörü sebebiyle diğer partilere tepki oyu olarak yansıması muhtemel gözüküyor.
Öte yandan seçmen yerel seçimlerde yeni yüzlerde aramıyor değil, özellikle 3 dönem ve üstü Belediye Başkanlarında bir doygunluk seziyor. Manisa'da bu aday kriterleride seçmende yeni yüzlere yöneltiyor.
Neticeye gelirsek; vatandaş bu seçimlerde ideoloji farkı, parti ayrımı yapmaksızın doğrudan adaylara oy verecek.
Yerel seçimlerde, seçmenlerin yaşadıkları şehir/ilçe ile ilgili sorunlara ve çözümlere odaklanması beklenir. Bu nedenle, adayların projeleri ve geçmişleri seçmenlerin tercihlerini belirlemede önemli rol oynar,Seçmenler, adayların;
- Şehrin/ilçenin sorunlarını ne kadar iyi bildiğini
- Bu sorunlara somut çözümler üretip üretemeyeceğini
- Geçmişte aldığı görevlerde nasıl bir performans gösterdiğini
değerlendirmelidir.
Genel Seçimlerde Vatandaş Dağılımı:
Genel seçimlerde ise seçmenlerin, ülke genelini ilgilendiren politikalara ve adayların genel yönetim anlayışına odaklanması gerekir. Bu nedenle, adayların parti programları ve ideolojileri seçmenlerin tercihlerini belirlemede önemli rol oynar. Seçmenler, adayların;
- Ekonomiyi nasıl kalkındıracağını
- Eğitim ve sağlık gibi temel hizmetleri nasıl iyileştireceğini
- Güvenlik ve istikrarı nasıl sağlayacağını
- Demokrasi ve insan haklarına ne kadar önem verdiğini değerir.
